ماموگرافی چیست؟ چرا و چه زمانی باید انجام شود؟
ماموگرافی - ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی پستان؟در این صفحه، اطلاعاتی در مورد فرایند انجام ماموگرافی، نحوه آمادهسازی برای آن، کاربردهای آن و همچنین مزایا و معایب آن قابل دسترسی است.
ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای شناسایی ابتلا به سرطان سینه استفاده میشود. در این روش، از اشعهی X استفاده میشود تا تصویری از بافتهای سینه ایجاد شود. تصویر حاصل از ماموگرافی به عنوان یک ابزار تشخیصی، میتواند به پزشک کمک کند تا سرطان سینه را در مراحل ابتدایی تشخیص دهد و درمان آن را زودتر آغاز کند.
اگر شما یک زن بالای 40 سال هستید یا در معرض خطر سرطان سینه قرار دارید، انجام ماموگرافی باید بخشی از روند درمانی شما باشد. با این روش میتوانید به سرعت تغییرات غیرطبیعی در بافت سینه را کشف کنید.
تاریخچه ماموگرافی:
قبل از کشف اشعه X، تقریبا اکثر سرطان های سینه تنها زمانی قابل تشخیص بودند که به قدری پیشرفت کرده بودند که در معاینات بالینی قابل تشخیص بودند، هجده سال پس از کشف اشعه ایکس در سال 1895، یک جراح آلمانی مطالعه بر روی 3000 ماستکتومی(برداشتن بافت پستان با جراحی) را آغاز کرد و به این فکر افتاد که، آیا با استفاده از این اشعه های تازه کشف شده، می تواند بافت سرطانی شناخته شده نمونه های پستان را با رادیوگرافی های گرفته شده از همان پستان مرتبط کند.
ماموگرافی به شیوه امروزی از اواخر دهه 1950 میالدی توسط باب ایگن ابداع گردید، سرانجام در سال 1969 واحدهای اختصاصی ماموگرافی برای استفاده در سراسر جهان در دسترس قرار گرفت. در سال 2000، FDA اولین دستگاه ماموگرافی دیجیتال را تأیید کرد و 11 سال بعد تصویربرداری سه بعدی پستان به سرعت برتری خود را نسبت به تصویربرداری دیجیتال نشان داد. این فناوری سه بعدی جدید که به عنوان توموسنتز سینه دیجیتال نیز شناخته می شود، چندین عکس از هر سینه می گیرد و به رادیولوژیست اجازه می دهد به جای مشاهده یک تصویر صاف، پستان را لایه به لایه مشاهده کند.
کاربردها و دلایل انجام تست ماموگرافی
در حال حاضر سرطان پستان شایع ترین بیماری در بین زنان می باشد که اگر به موقع تشخیص داده نشود شاید نتایج و عواقب سختی مثل شیمی درمانی برای بیمار به همراه داشته باشد، به همین دلیل توصیه می شود برای خانم های بالای ۴۰ سال ماموگرافی به صورت روتین سالیانه و یا اگر فرد دچار علائمی از جمله موارد زیر شده است بلافاصله پس از مشاهده علائم ماموگرافی انجام شود:
تغییرات پوستی مثل از جمله پرتقالی شدن پوست ضخیم شدن پوسته پوسته شدن
هرگونه درد در ناحیه زیر بغل و سینه
هرگونه ترشح خون یا لنف از نوک پستان
هرگونه فرورفتگی یا برآمدگی در کل ناحیه سینه (لمس توده)
آمادگی های قبل از انجام ماموگرافی
بیمار قبل از انجام تست باید استحمام کند و از عطر، اسپری و هر گونه پودر و کرم استفاده نکند به این دلیل که این مواد می توانند باعث ایجاد لکه های کلسیمی در تصویر و تاثیر کاذب روی نتیجه شود.
48 ساعت قبل از تست از خوردن کافئین، ادویه های تند و نوشابه های گازدار خودداری شود.
اگر تست دیگری مثل سونوگرافی سینه و یا ماموگرافی قبلا انجام داده اید نتیجه آن را به همراه داشته باشید.
هرگونه مشکل یا علائم بیماری خود را به تکنسینی که مسئول تصویربرداری شما می باشد توضیح دهید.
ماموگرافی در چه سنی انجام می شود؟
به طور کلی معاینات سینه از سن ۲۵ سالگی باید آغاز شود به خصوص برای کسانی که سابقه سرطان پستان در خانواده های آنها وجود دارد، اما قبل از سن ۴۰ سالگی به دلیل تراکم بافت پستان بهتر است از سایر شیوه های تصویربرداری مثل سونوگرافی استفاده شود اما پس از چهل سالگی تست ماموگرافی به صورت سالیانه توصیه می شود و پس از پنجاه سالگی هر دو سال یکبار چک آپ سینه توسط ماموگرافی انجام شود.
بهترین زمان انجام تست ماموگرافی
بهترین زمان برای انجام تست ماموگرافی هفته بعد از اتمام قاعدگی است.
آیا ماموگرافی درد دارد؟
میزان درد ماموگرافی به میزان تحمل افراد میزان و شدت کیست در بافت سینه و زمان انجام تست بستگی دارد.
به همین دلیل توصیه میشود ماموگرافی در انتهای چرخه قاعدگی انجام شود و در هفته قبل از پریود انجام نشود میزان حساسیت نسبت به درد، در این مدت به حداکثر می رسد.
عوارض ماموگرافی
موضوعی که ذهن بسیاری از بیماران را درگیر می کند عوارض حاصل از اشعه در تست ماموگرافی است. اینکه آیا پرتو ایکس در تست ماموگرافی می تواند برای بیماری خطرناک باشد و باعث تحریک بافت های سرطانی شود؟
در پاسخ باید گفت؛ خیر به هیچ عنوان! میزان اشعه دریافتی در ماموگرافی در حد یک سفر هوایی چند ساعته می باشد. در نتیجه میزان اشعه دریافتی در ماموگرافی از مجاز اشعه در طول یک سال برای یک فرد کمتر است و ضرورت و فایده انجام آن از ضرر و عوارض آن بیشتر است.
ماموگرافی در آقایان
برخی تصور میکنند ماموگرافی فقط مخصوص بانوان است این موضوع تصور کاملا اشتباه است هرچند سرطان پستان در مردان بسیار نادر است اما بسیار جدی تر و خطرناک تر است سرطان پستان در آنهاست. در ادامه تصویر ماموگرافی یکی از بیماران آقای مرکز تصویربرداری رازی را خواهیم دید.
اهمیت نگهداری تصاویر ماموگرافی
تصاویر ماموگرافی از جهت مقایسه با یکدیگر دارای اهمیت زیادی هستند. در ادامه ماموگرافی یک بیمار را که به علت درد در ناحیه سینه برای انجام ماموگرافی به مرکز تصویربرداری رازی مراجعه کرده بودند با یکدیگر خواهیم دید در صورت عدم وجود ماموگرافی قبلی امکان تشخیص کامل و جدید وجود نداشت.
ماموگرافی هر چند وقت یکبار باید انجام شود؟
این موضوع بسته به شرایط فرد دارد اگر شرایط نرمال و فقط به منظور چکاپ باشد بهتر است سالیانه اما اگر موضوع مشکوکی دیده شود، بسته به نوع بافت و نظر پزشک امکان دارد حتی گاهی به صورت شش ماه یکبار توصیه شود.
ماموگرافی بهتر است یا سونوگرافی پستان؟
ممکن است پزشک معالج پس از دیدن نشانه های غیر طبیعی در یک ماموگرافی، هم سونوگرافی سینه و هم ماموگرافی را برای پیگیری و بررسی بیشتر تجویز کند. در اینجا این سوال پیش می آید که کدام یک دقیق تر و کامل تر است؟
با انجام سونوگرافی سینه در کنار ماموگرافی باعث می شود نتیجه دقیق تر و کامل تری از وضعیت بیمار به دست آید. اما چندین تفاوت قابل توجه بین دلایل تجویز و انجام سونوگرافی پستان و ماموگرافی وجود دارد.
سن و شرایط بیمار: در افراد جوان و کمتر از 40 سال ماموگرافی مگر در صورت مشکوک بودن انجام نمی شود، و گاهی نیز بیمار به دلایلی از جمله بارداری نباید تصویربرداری با اشعه ایکس انجام دهد، به همین دلیل از سونوگرافی برای بررسی وضعیت پستان استفاده می شود.
وزن بیمار: یکی از مهمترین دلایل انجام سونوگرافی پستان برای افراد این است که ماموگرافی قادر به تشخیص و بررسی سرطان و توده ها در افراد با پستان های متراکم نیست.
گاهی نیز در افراد چاق با سونوگرافی به دقت نمی تواند بافت پستان را بررسی کرد. پس بنا به شرایط بیمار پزشک ممکن است هر کدام از این تست ها یا هر دو را تجویز کند.
ماموگرافی در دوران بارداری و شیردهی
ماموگرافی در دوران بارداری و شیردهی بهتر است انجام نشود، و برای انجام ماموگرافی باید حداقل سه ماه از شیردهی بگذرد. اما گاهی در دوران شیردهی نیز به علت جمع شدن شیر در سینه و ایجاد توده نیز بیمار به ماموگرافی احتیاج پیدا می کند.
در صورت لزوم انجام این تست منعی ندارد فقط باید همانند سایر تست های تشخیصی به دستور و توصیه پزشک و بعد از معاینات بالینی دقیق انجام شود و بهتر است قبل از تست شیر سینه تخلیه شود.
تفسیر نتایج ماموگرافی
تفسیر تصاویر ماموگرافی موضوعی کاملا تخصصی می باشد که به عهده پزشک متخصص رادیولوژی و سونوگرافی می باشد، پس از تجزیه و تحلیل تصاویر نتیجه برای پزشک معالج ارسال و ایشان بر اساس معاینات بالینی و نتیجه ی تست، برای اقدامات بعدی درمان تصمیم گیری می کند که می تواند باید درمان دارویی باشد یا گاهی به صورت جراحی گاهی هم به صورت مراقبت و تحت نظارت بودن و انجام تست های دوره ای و تکمیلی مثل سونوگرافی پستان و ام آر آی.
کلام آخر
ماموگرافی یکی از روشهای تصویربرداری پزشکی است که برای شناسایی سرطان پستان استفاده میشود. در این روش، تصاویر رادیولوژیکی از بافت پستان با استفاده از پرتو ایکس تهیه میشود. ماموگرافی به عنوان یک روش غیرتهاجمی و غیردردآور برای شناسایی سرطان پستان، بسیار مؤثر و کارآمد است و به طور معمول برای زنان بالای 40 سال به عنوان یک روش غربالگری استفاده میشود. اگر میخواهید این تست را در بهترین مرکز ماموگرافی در تهران و شهرری انجام دهید شایان ذدکر است بدانید، مرکز تصویربرداری رازی از حدود 30 سال قبل شروع به فعالیت کرده است و در حال حاضر مجهز ترین و جامع ترین مرکز تصویربرداری جنوب تهران می باشد که با تجربه زیاد در امر تصویربرداری می تواند از بروز خطاهای احتمالی در ماموگرافی و انجام مجدد تست و ایجاد دلهره و هزینه های گزاف برای بیمار بکاهد.
همه چیز را راجع به ام آر آی پستان اینجا بخوانید!!!!!